ប្រាសាទ និងវត្តនគរបាជ័យ
ប្រាសាទនគរបាជ័យជាប្រាសាទបុរាណមួយដែលបានសាងសង់ឡើងនៅចុងសតវត្សទី១២ ដោយព្រះជ័យវម៌នទេវទី៧ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន។ ប្រាសាទនេះបច្ចុប្បន្នបានបាត់បង់រូបរាងដើមស្ទើរតែទាំងស្រុង។ ជាដំបូងខ្ញុំសុំរៀបរាប់ត្រួសៗអំពីប្លង់នៃប្រាសាទតាមការសង្កេតផ្ទាល់របស់ខ្ញុំ។ ប្រាសាទនេះមានទំហំប្រហែល ៥០០មx៥០០ម វាមានកំពែងបីជាន់ និងមានគោបុរៈគ្រប់ទិសធំទាំង៤។ លោកអ្នកអាចចូលទៅលេងតាមគោបុរៈទិសខាងកើតនិងជើង ឯទិសខាងត្បូងគឺបាក់បែកអស់ជាច្រើន ឯទិសខាងលិចគឺទៅកាន់ភូមិអ្នកស្រុក។ កំពែងជាន់ទី១គឺបាក់បែកនិងស្រុតអស់ជាច្រើនកន្លែង ឯកំពែងជាន់ទី២និង៣នៅរក្សារូបរាងដើមបាន ល្មមធ្វើឲ្យយើងនៅចំណាំបាន។ នៅក្នុងកំពែងជាន់ទី២មានស្រះទឹកតូចៗ២ ដែលឥឡូវរាក់និងអាចរីងនៅពេលខាងមុខ។ តួប្រាសាទដែលស្ថិតនៅក្នុងកំពែងទី៣ ត្រូវបានកែប្រែឲ្យក្លាយជាចេតិយមួយដ៏ធំដែលលោកអ្នកអាចមើលឃើញនៅនឹងរូបភាពខាងឆ្វេងដៃនេះ។ ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅក្នុងរចនាបទបាយ័ន ហើយបើទោះជាព្រះជ័យវម៌នទេវទី៧ គោរពពុទ្ធសាសនាមហាយាន ក៏គ្មានប្រាសាទណាសាងសង់កំពូលស្រួចដូចចេតិយបែបនេះដែរ ឯចេតិយនិងវិហារដែលនៅជាប់នឹងចេតិយនេះគឺសាងសង់នៅសម័យក្រោយទេ។
ប្រាសាទនេះមានរឿងព្រេងមួយដ៏គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៏ ហើយមានចេតិយនិងតូបអ្នកតាសម្គាល់ជាភស្តុតាងទៀតផង។ រឿងនេះសង្ខេបដោយខ្លីគឺ មានពីរនាក់ប្តីប្រពន្ធមានកូនប្រុសមួយ ពេលយកទៅមុជទឹកនៅទន្លេមិនប្រយ័ត្នក៏របូតដៃធ្លាក់កូនចូលទៅក្នុងទឹក ប៉ុន្តែស្រាប់តែមានត្រីធំមួយពាំយកទារកនោះទៅ។ ត្រីនោះត្រូវបានអ្នកនេសាទចិនចាប់បានហើយយកទៅថ្វាយស្តេចព្រោះឃើញត្រីនោះធំចម្លែក ពេលវះពោះត្រីនោះក៏ត្រលប់ជាឃើញទារកនោះនៅមានជីវិត ស្តេចចិនក៏យកទុកជាកូនចញ្ចឹម។ កុមារនោះលុះធំមានតម្រេះខ្ពស់និងរូបសម្បត្តិល្អ ក៏សួរស្តេចពីប្រវត្តិដើមរបស់ខ្លួន លុះដឹងរឿងហេតុអស់ហើយក៏សុំឪពុកចិញ្ចឹមមកតាមរកឪពុកម្តាយបង្កើតនៅស្រុកខ្មែរវិញ។ លុះមកដល់ក៏ទៅសុំសំណាក់និងម្តាយបង្កើតខ្លួន យូរៗទៅដោយពុំបានដឹងក៏បានរួមរស់ជាមួយម្តាយខ្លួនឯង។ តកាលក្រោយមកពេលដែលចៅព្រហ្ម(នាមកុមារនោះ)ដឹងរឿងហេតុក៏ សំពះសុំខមាទោសពីម្តាយ ឯម្តាយក៏បង្គាប់ថាឲ្យធ្វើចេតិយមួយពេលម្តាយស្លាប់ ហើយឲ្យសង់ជារូបកូនសំពះចេតិយម្តាយពេលកូនស្លាប់ទៅដែរឲ្យបានគ្រប់៥០០០ឆ្នាំ ទើបរួចពីកម្មពាវេរាទាំងនោះ។ ចៅព្រហ្មដោយមានចំនេះខ្ពង់ខ្ពស់ក៏បានឡើងធ្វើជាគ្រូអាចារ្យនៅភូមិស្រុកនោះទៅ ហើយបានបញ្ជារឲ្យសិស្សគណសាងសងតាមបញ្ជាររបស់ម្តាយលោក។ ដល់ពេលលោកស្លាប់ទៅសិស្សគណក៏សាងសង់រូបលោកសំពះទៅកាន់ចេតិយនោះទៅ ហើយឈ្មោះលោកក៏បានត្រូវគេហៅថា តាព្រហ្មៗវិញ ឯម្តាយលោកគេហៅថា យាយពៅៗ រហូតដល់សព្វថ្ងៃ។ សព្វថ្ងៃនេះនៅក្នុងកំពែងជាន់ទី២មានវិហារស៊ីម៉ង់មួយដែលគេហៅថាវិហារយាយពៅ ឯវិហារតាព្រហ្មគឺស្ថិតនៅឯកំពែងជាន់ទីមួយមានលក្ខណៈតាមបែបចិនលាយនិងខ្មែរផងដែរ។ ឯចេតិយនៅក្នុងរូបនេះគឺជាតេចិយដែលអ្នកស្រុកជឿថាជាចេតិយយាយពៅនេះឯង។
ឯលក្ខណៈចម្លែកមួយទៀតនោះគឺ ក្នុងដីប្រាសាទនេះតែម្តងគឺមានវត្ត២ មួយគេហៅថាវត្តនគរបាជ័យក្រៅនៅភាគអាគ្នេយ៍ប្រាសាទ និងមួយទៀតគឺវត្តនគរបាជ័យក្នុងដែលនៅភាគពាយ័ព្យប្រាសាទ។ ខ្ញុំមិនបានដឹងថាវត្តទាំង២នេះមានសង្គ្រាជតែមួយ ឬពីរផ្សេងគ្នានោះទេ តែដោយគ្រាន់តែឃើញខ្លោងទ្វារចូលវត្តដែលនៅជាប់និងផ្លូវជាតិលេខ៧ បានសរសេរថា វត្តនគរបាជ័យ ដោយមិនមានបញ្ជាក់ថាក្នុងឬក្រៅទេ។ នៅទល់បញ្ឆិតនិងខ្លោងទ្វារនោះដែរដោយគ្រាន់តែឆ្លងថ្នល់ជាតិ លោកអ្នកនិងអាចឃើញស្រះទឹកមួយដ៏ធំពីបុរាណដែលឥឡូវរីង ហៅថាទន្លេអុំ។ ស្រះនេះរីងជាយូរមកហើយដោយកាលពីជំនាន់សង្គមរាស្រ្តនិយមគេបានយកវាធ្វើជាទីលានប្រណាំងសេះ លុះក្រោយមកប្រជាជននៅទីនោះបានយកដីទៅស្រះនេះធ្វើស្រែ ប៉ុន្តែមានម្តងម្កាលដែលមានភ្លៀងធំគេក៏ឃើញមានទឹកដក់យ៉ាងច្រើនដែរ។
ចំនាំ៖ អត្ថបទនេះសរសេរទៅតាមការចេះចាំដឹងរបស់ខ្ញុំប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះបើមានកំហុសលើសលួសខុសឆ្គងត្រង់កន្លែងណា សូមមេត្តាប្រាប់ខ្ញុំបាទ ហើយខ្ញុំបាទនឹងធ្វើការកែសម្រួល។
No comments:
Post a Comment