Thursday, February 2, 2017

ព្រះបាទនរោត្តម

រជ្ជកាល ១៨៦០-១៩០៤
អង្គមុន អង្គឌួង
អង្គក្រោយ ស៊ីសុវត្ថិ
រាជបច្ឆាញាតិ
បុត្រា​ និង បុត្រី ៦២អង្គ
វង្ស នរោត្តម
បិតា អង្គឌួង
ប្រសូត កុម្ភៈ ១៨៣៤
អង្គរបុរី, កម្ពុជា
សុគត 24 មេសា 1904 (បានអាយុ 70)
ទីក្រុងបង់កក, ប្រទេសថៃ
សាសនា ពុទ្ធសាសនាថេរវាទ
King Norodom.jpg
ព្រះបាទនរោត្តម (១៨៣៤–១៩០៤) សោយរាជ្យ​ជាស្តេច​នៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ពីឆ្នាំ១៨៥៩ ដល់​ឆ្នាំ ១៩០៤។ ទ្រង់​ជា​ព្រះ​រាជ​បុត្រ​ច្បង​នៃ​សម្ដេចព្រះអង្គឌួង ហើយ​ជា​ព្រះរៀម​នៃ ព្រះអង្គ​ម្ចាស់ស៊ីវត្ថា និង ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ ដែល​ឡើង​សោយ​រាជ្យ​បន្ត​ពី​ព្រះអង្គ។ នរោត្តម ជា​ពាក្យ​មកពីភាសាបាលី សំស្រ្តឹត កើត​ចេញពីពាក្យ នរ ប្រែថា មនុស្ស/បុរស និង​ ឧត្តម ប្រែថា​កំពូល​ ខ្ពង់ខ្ពស់ មានន័យ​ កំពូល​បុរស ឬកំពូលមនុស្ស។ ព្រះ​បាទ​នរោត្តម​ត្រូ​វ​បាន​គេ​ចាត់​ទុកថា​ជា​ស្តេច​​ខ្មែរ​ទី១​នៃ​សម័យ​ខ្មែរទំនើបក្រោមអាណានិគមនិយមបារាំង។ ទ្រង់​ត្រូវ​បាន​គេស្គាល់​ច្បាស់​ដោយ​សារ​ការ​ការពារ​ប្រទេស​កម្ពុជា​កុំឲ្យ​បាត់​បង់​ទៅក្នុងការដណ្ដើមគ្នារវាងប្រទេសសៀម និងយួន។ នៅ​ឆ្នាំ​១៨៦៣​ ដើម្បី​រារាំង​ប្រទេស​ជិតខាង​ដ៏ខ្លាំង​ទាំងពីរ​ គឺ​យួន​ និង​សៀម កុំ​ឲ្យ​លេប​យក​ទឹក​ដី​កម្ពុជា​បាន​ ទ្រង់​បាន​អញ្ជើញ​បារាំង​ឲ្យ​មក​ធ្វើ​ជា​អាណាព្យាបាល​ប្រទេស​កម្ពុជា។ ជនជាតិ​ខ្មែរ​ជា​ច្រើន​ជឿថា​នេះ​ជា​ព្រះរាជ​សកម្មភាព​ដ៏​មហា​អស្ចារ្យ and his shrewdness did actually save Cambodia from disappearing.

នៅ​ពេល​ដែល​ទ្រង់​ប្រសូត ប្រទេស​កម្ពុជា​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ​ត្រួតត្រា​របស់​ យួន​និងសៀម នៅ​ឡើយ​ទេ។ ប្រទេសទាំង​ពីរ​នោះ​បាន​ចែក​គ្នា​កាន់​កាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដោយ​យក​ទន្លេ​មេគង្គ​ធ្វើ​ជា​ខ្សែ​បន្ទាត់ ប៉ុន្តែ​ព្រះរាជវង្ស​ខ្មែរ​ស្ថិត​នៅ​តំបន់​សៀម​ត្រូតត្រា បើ​ទោះ​ជា​យួន​មាន​អំណាច​ខ្លាំង​ជាង​សៀម​យ៉ាង​ណាក្តី។ យួន​និងសៀម​តែង​តែ​ច្បាំង​គ្នា​លើ​ដី​ខ្មែរ ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ខូតខាត​យ៉ាង​ខ្លាំង​ព្រោះ​ក្លាយ​ជា​សមរ​ភូមិរបស់​ប្រទេស​ជិត​ខាង។ រាជ​ធានី​ជាន់​នោះ​គឺ​ស្ថិតនៅឧត្តុង្គ ប៉ុន្តែ​រដ្ឋបាល​ខ្មែរ​បែ​ជា​នៅ​ឯប្រទេស​សៀម​ឯបាងកក។ ព្រះ​អង្គ​ម្ចាស់​នរោត្តម​ត្រូ​វបាន​ព្រះ​បិតា​ព្រះ​អង្គ​បញ្ជូន​ទៅ​រៀន​សូត្រ​នៅវត្តបវរនិវេសមហាវិហារ នៅក្រុង​បាង​កក ដែល​ព្រះ​អង្គ​សិក្សា​ព្រះពុទ្ធសាសនា និងភាសាបាលី បុរាណ។
Back

No comments:

Post a Comment