រជ្ជកាល ១៨៦០-១៩០៤
អង្គមុន អង្គឌួង
អង្គក្រោយ ស៊ីសុវត្ថិ
រាជបច្ឆាញាតិ
បុត្រា និង បុត្រី ៦២អង្គ
វង្ស នរោត្តម
បិតា អង្គឌួង
ប្រសូត កុម្ភៈ ១៨៣៤
អង្គរបុរី, កម្ពុជា
សុគត 24 មេសា 1904 (បានអាយុ 70)
ទីក្រុងបង់កក, ប្រទេសថៃ
សាសនា ពុទ្ធសាសនាថេរវាទ
ព្រះបាទនរោត្តម (១៨៣៤–១៩០៤) សោយរាជ្យជាស្តេចនៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ពីឆ្នាំ១៨៥៩ ដល់ឆ្នាំ ១៩០៤។ ទ្រង់ជាព្រះរាជបុត្រច្បងនៃសម្ដេចព្រះអង្គឌួង ហើយជាព្រះរៀមនៃ ព្រះអង្គម្ចាស់ស៊ីវត្ថា និង ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ ដែលឡើងសោយរាជ្យបន្តពីព្រះអង្គ។ នរោត្តម ជាពាក្យមកពីភាសាបាលី សំស្រ្តឹត កើតចេញពីពាក្យ នរ ប្រែថា មនុស្ស/បុរស និង ឧត្តម ប្រែថាកំពូល ខ្ពង់ខ្ពស់ មានន័យ កំពូលបុរស ឬកំពូលមនុស្ស។ ព្រះបាទនរោត្តមត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាស្តេចខ្មែរទី១នៃសម័យខ្មែរទំនើបក្រោមអាណានិគមនិយមបារាំង។ ទ្រង់ត្រូវបានគេស្គាល់ច្បាស់ដោយសារការការពារប្រទេសកម្ពុជាកុំឲ្យបាត់បង់ទៅក្នុងការដណ្ដើមគ្នារវាងប្រទេសសៀម និងយួន។ នៅឆ្នាំ១៨៦៣ ដើម្បីរារាំងប្រទេសជិតខាងដ៏ខ្លាំងទាំងពីរ គឺយួន និងសៀម កុំឲ្យលេបយកទឹកដីកម្ពុជាបាន ទ្រង់បានអញ្ជើញបារាំងឲ្យមកធ្វើជាអាណាព្យាបាលប្រទេសកម្ពុជា។ ជនជាតិខ្មែរជាច្រើនជឿថានេះជាព្រះរាជសកម្មភាពដ៏មហាអស្ចារ្យ and his shrewdness did actually save Cambodia from disappearing.
នៅពេលដែលទ្រង់ប្រសូត ប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ យួននិងសៀម នៅឡើយទេ។ ប្រទេសទាំងពីរនោះបានចែកគ្នាកាន់កាប់ប្រទេសកម្ពុជាដោយយកទន្លេមេគង្គធ្វើជាខ្សែបន្ទាត់ ប៉ុន្តែព្រះរាជវង្សខ្មែរស្ថិតនៅតំបន់សៀមត្រូតត្រា បើទោះជាយួនមានអំណាចខ្លាំងជាងសៀមយ៉ាងណាក្តី។ យួននិងសៀមតែងតែច្បាំងគ្នាលើដីខ្មែរ ដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជាខូតខាតយ៉ាងខ្លាំងព្រោះក្លាយជាសមរភូមិរបស់ប្រទេសជិតខាង។ រាជធានីជាន់នោះគឺស្ថិតនៅឧត្តុង្គ ប៉ុន្តែរដ្ឋបាលខ្មែរបែជានៅឯប្រទេសសៀមឯបាងកក។ ព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមត្រូវបានព្រះបិតាព្រះអង្គបញ្ជូនទៅរៀនសូត្រនៅវត្តបវរនិវេសមហាវិហារ នៅក្រុងបាងកក ដែលព្រះអង្គសិក្សាព្រះពុទ្ធសាសនា និងភាសាបាលី បុរាណ។
Back
No comments:
Post a Comment